Een scheve grote teen, dat klinkt vaak onschuldig. Maar het kan een scala aan klachten veroorzaken, niet alleen in je voet maar ook op andere plekken in je lichaam. “Wacht dus niet tot je pijnklachten krijgt, maar laat iemand naar je scheve teen kijken”, adviseert fysiotherapeut en registerpodoloog Mienke van der Goot.
Als fysiotherapeut, registerpodoloog en echografist is Mienke van der Goot gespecialiseerd in klachten van de enkel en voet. Ze raakte geïnteresseerd in dit gebied toen ze ontdekte dat heel veel problemen in de voet ontstaan. Vanuit de fysiotherapie kan Mienke verschillende behandelingen geven, zoals oefentherapie, het losmaken van spieren en gewrichten, rekoefeningen en advies over het dragen van een brace. Vanuit de registerpodologie vult ze deze interventies aan met steunzolen, schoenadvies, het doen van teencorrecties en ervoor zorgen dat likdoorns of andere drukplekken minder pijn doen. Een van de klachten waar ze zich veel mee bezighoudt is hallux valgus, ofwel: een scheve grote teen.
Hallux valgus
In landen waar mensen schoenen dragen, heeft naar schatting 25 tot 33 procent een hallux valgus. Vrouwen en ouderen hebben vaker een scheve grote teen dan mannen en jonge mensen. En je hebt een grotere kans op hallux valgus als het in de familie zit of als je een (aangeboren) voetafwijking of een te korte achillespees hebt. “De oorzaak is hoofdzakelijk aanleg”, aldus Mienke. “En we vermoeden dat krappe schoenen ook een hallux valgus veroorzaken, maar daar is nog onvoldoende bewijs voor. Wat we wel weten is dat vrouwen vaker krappe schoenen dragen dan mannen. Maar vrouwen hebben ook vaker last van hypermobiliteit, dan zijn de banden en pezen flexibeler dan normaal en heb je vaker klachten in de voeten, enkels, knieën, heupen of onderrug. En er lijkt wel een relatie te zijn tussen een doorgezakte voet en het ontstaan van een hallux valgus. Maar het komt bij alle voetstanden voor.”
Pijnklachten door een scheve grote teen
Een scheve grote teen hoeft niet erg te zijn. Behalve dat je het er misschien niet mooi uit vindt zien. Maar het kan ook klachten veroorzaken die je belemmeren in je dagelijkse activiteiten. Dat komt omdat de scheefstand vaak een bult aan de binnenkant van de voet veroorzaakt, met als gevolg schoeiselproblemen, pijnklachten, je voet niet goed kunnen neerzetten als deze ‘landt’ tijdens het lopen en soms zelfs vervroegde artrose. Wat ook voorkomt, is dat de andere tenen opzij worden gedrukt en pijn gaan doen. Ook in de knie, de heup of je rug kunnen problemen ontstaan. Mienke legt uit: “Bij een hallux valgus zakt de voet vaak naar binnen. Daardoor veranderen ook de stand van de enkel, de knie en de heup. Dat kan allerlei (pijn)klachten veroorzaken, ook in de rug.”
Eerst oefenen
Hallux valgus is op verschillende manieren te behandelen. Het belangrijkste is dat je goede schoenen draagt. Hoe erg de scheefgroei van je teen is, bepaalt voor een groot deel welke behandeling voor jou het beste is. “Vooral als je een beginnende tot matige scheefstand hebt, wordt geadviseerd om met een fysiotherapeut met oefentherapie aan de slag te gaan”, vertelt Mienke. “Je moet dan denken aan training van de kleine en grote voetspieren en oefeningen om je houding, evenwicht en coördinatie te verbeteren. Zoals je tenen spreiden, met je tenen klauwen of een handdoekje optillen.” Wanneer fysiotherapie of podotherapie de klachten niet of onvoldoende vermindert, kan een operatie overwogen worden. Ook na een operatie kan een fysiotherapeut je helpen met je herstel.
Bij een hallux valgus is het belangrijk dat je verergering voorkomt
Wacht niet tot het pijn gaat doen
Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar hallux valgus en oefentherapie. Wat blijkt: als je in het beginstadium van hallux valgus heel intensief traint, is de kans groter dat je teen minder scheef gaat staan. En daarmee kun je verergering van je klachten voorkomen. Mensen gaan vaak pas naar de fysiotherapeut als ze pijn hebben. Maar bij een hallux valgus is het belangrijk dat je verergering voorkomt. In het beginstadium is er meer aan te doen. Wacht dus niet tot je pijnklachten krijgt, maar laat een huisarts of fysiotherapeut ernaar kijken. En doe dat uiteraard ook als je wel klachten krijgt.”
