Patiënten met artrose hebben last van pijn en stijfheid. Bewegen is moelijker en het belemmert bij het dagelijks functioneren. Omdat mensen minder gaan bewegen neemt ook hun spierkracht af en worden de klachten erger. Marienke van Middelkoop hoopt patiënten met gewichtsverlies en langdurige leefstijlverandering te helpen bij het verminderen hiervan.
Marienke, hoofdonderzoeker aan het Erasmus MC en projectleider van het onderzoek naar gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) bij patiënten met knieartrose en overgewicht vertelt: “Artrose komt vaker voor naarmate je ouder wordt. En het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Vooral vrouwen na de overgang vormen een risicogroep. Artrose kan ook ontstaan door overbelasting bij werk of sport. Een trauma kan een trigger zijn. Maar ook overgewicht is een belangrijke oorzaak en risicofactor. Het teveel aan kilo’s drukt op gewrichten. Klachten kunnen verminderen als patiënten afvallen. Niet voor niets wordt gecombineerde leefstijlinterventie vergoed door de zorgverzekering in de basisverzekering.” Er zijn bepaalde voorwaarden om in aanmerking te komen voor GLI.
BeweegKuur
Marienke vervolgt: “Wij werken met het programma BeweegKuur. Hierbinnen krijg je een aantal persoonlijke gesprekken met de leefstijlcoach over de eigen doelen en hoe je die vol kunt houden. De fysiotherapeut maakt een beweegplan op maat. Via een diëtist krijg je een persoonlijk voedingsplan. De leefstijlcoach meet steeds hoe de vorderingen zijn. Ook wordt er gezocht naar bijvoorbeeld sportclubjes, fietsclubs en wandelclubs waar mensen zich bij kunnen aansluiten.
Het is een tweejarig programma, gericht op permanente verandering van leefstijl. De bedoeling is dat mensen na die twee jaar hun nieuwe beweegpatroon en voedingspatroon vasthouden, zodat het gewichtsverlies permanent is. Voor veel mensen is dat een enorme uitdaging, niet alleen om gewicht kwijt te raken maar ook om op gewicht te blijven. Gelukkig heeft het ook al zin om een klein beetje af te vallen. Als je vijf procent van je lichaamsgewicht kwijtraakt, maakt dat al een heel groot verschil, blijkt uit onderzoek. Mensen die een paar kilo verliezen hebben al aanzienlijk minder klachten.”
Duurzaam effect
“De eerste groep patiënten is bijna klaar, dus we gaan nu de eerste resultaten zien. Het doel is in principe om mensen vijf procent van hun lichaamsgewicht te laten verliezen, maar ze worden begeleid naar gedragsverandering op de lange termijn. Het is geen crashdieet. Daarom is het programma ook intensief. Langzaam werken we aan gewichtsverlies voor een duurzaam effect.”
Het onderzoek naar de inzet van gecombineerde leefstijlinterventie voor patiënten met knieartrose en overgewicht wordt uitgevoerd door de afdelingen Interne Geneeskunde en Musculoskeletale Radiologie van het Erasmus MC in samenwerking met de afdeling Gezondheidswetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam en de Hogeschool Rotterdam. Ook huisartsen werken mee. ZonMw en ReumaNederland subsidiëren het onderzoek.