Geconfronteerd worden met kanker is allesomvattend. Bij de oncologiefysiotherapeut kan je terecht voor de behandeling van klachten die veroorzaakt worden door kanker, of door de medische behandeling daarvan. Voor wie het fijn vindt om dat samen met ‘lotgenoten’ te doen, zijn er ook groepsbehandelingen voor mensen met kanker.
Natascha Plate uit Lunteren heeft twee fysiotherapiepraktijken in Veenendaal, waar ze werkt als oncologiefysiotherapeut en arbeidsfysiotherapeut. Daarnaast is ze penningmeester van de Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie binnen de Lymfologie en Oncologie (NVFL). “In mijn praktijk had ik steeds vaker te maken met patiënten met kanker”, vertelt Natascha. “Ik wilde meer weten over hoe ik hun het beste kon behandelen, en daarom heb ik een opleiding gedaan om me daarin te specialiseren.”
Wat doet een oncologiefysiotherapeut?
Een oncologiefysiotherapeut onderzoekt, behandelt en begeleidt mensen die kanker hebben (gehad) met lichamelijke en psychische klachten. Klachten die komen door kanker of de behandeling ervan. Iedere kanker heeft zijn eigen klachten, behandeling en bijwerkingen. Het is belangrijk daar rekening mee te houden als je iemand met kanker behandelt. “Van borstkanker weten we dat het vaak terugkomt tussen de schouderbladen. Als oncologiefysiotherapeut ben ik extra alert als mensen die borstkanker hebben gehad, daar klachten krijgen. Dan is het goed om extra te onderzoeken voordat we gaan behandelen. Sommige patiëntengroepen kunnen prima behandeld worden door een algemeen fysiotherapeut die een bijscholing in de oncologie heeft gedaan. Maar als er sprake is van een gecompliceerd beeld, bijvoorbeeld met meerdere ziektebeelden, vind ik het wel verstandig om een oncologiefysiotherapeut mee te laten kijken.”
Kwaliteit van leven
Borstkanker, prostaatkanker en darmkanker komen veel voor, maar in haar praktijk ziet Natascha mensen met allerlei soorten kanker. Soms kan een patiënt met een eenmalig advies uit de voeten, soms behandelt Natascha tot een patiënt weer hersteld is, of aan de andere kant: overlijdt. “Als iemand niet meer te genezen is, betekent dat niet dat hij of zij maar op een stoel moet gaan zitten wachten tot het voorbij is. We kijken dan naar wat iemands behoefte is, en waarmee we de kwaliteit van leven kunnen verbeteren. Dat is voor iedereen verschillend. Ik zeg wel altijd: als we gaan trainen moet het de patiënt meer opleveren dan het kost. Door te trainen krijgen mensen weer een beetje controle over hun eigen proces. Dat vinden ze vaak heel fijn.
Groepsbehandeling bij kanker
Vanuit haar praktijk organiseert Natascha groepsbehandelingen voor oncologiepatiënten. Mensen kunnen zich daarvoor aanmelden en dan samen met een groep een paar keer per week een uur trainen. Er is een ‘droge’ en een ‘natte’ groep, de laatste groep doet oefeningen in verwarmd water. Fijn voor mensen met oedeem (vochtophoping) – wat veel voorkomt bij mensen die kanker hebben of hebben gehad. Iedereen traint op zijn eigen niveau, er wordt goed gekeken naar wat iemand kan – en wat juist niet lukt, en wat het doel van de training is. Sommige mensen zijn algemeen vermoeid, en dan is het belangrijk om de conditie te verbeteren. Maar als je een grote buikoperatie hebt gehad, moet je je focussen op je core en je benen. Zo is er voor ieder individu een specifieke oefening die je toch samen kunt doen.
Hechte band
Na afloop is er een moment om samen wat te drinken. “Dat is minstens zo belangrijk als de training zelf”, aldus Natascha. “Het is geen praatgroep, en de gesprekken zijn niet alleen maar zwaar, maar het stukje herkenning dat mensen in elkaar vinden, is wel heel fijn. Soms ontstaat er ook een hechte band, of stellen mensen samen een doel, bijvoorbeeld met z’n allen tien kilometer wandelen. Door de groepsbehandeling zijn mensen samen, maar wordt ook hun gevoel van controle en hun belastbaarheid vergroot. Ik probeer mensen hun zelfstandigheid weer terug te geven. Mijn doel is, dat ze mij niet meer nodig hebben.”