Patiënt met reumatoïde artritis

Reumatoïde artritis

2 oktober 2023

In het kort:

  • Reumatoïde artritis is een ontstekingsziekte. Je krijgt last van ontstekingen in verschillende gewrichten, zoals handen, voeten of knie. De oorzaak is onbekend
  • Reumatoïde artritis kan niet genezen. Medicijnen helpen vaak goed tegen de klachten en zorgen dat de ziekte minder snel erger wordt
  • Je kunt last hebben van pijn, zwelling, stijfheid en vermoeidheid, en je kunt moeite krijgen met dagelijkse activiteiten zoals langer staan, (trap)lopen, het huishouden doen, werk en sport
  • Met een gezonde leefstijl en minder stress, en door niet te roken en gezond te eten, kan je klachten voorkomen en verminderen
  • De fysiotherapeut of oefentherapeut helpt je om op een verantwoorde manier te (blijven) bewegen en het vertrouwen in je lichaam te herstellen 

Wat is reumatoïde artritis?

Reumatoïde artritis is een chronische ontstekingsziekte. Chronisch betekent dat het niet meer over gaat. Het is een ziekte waarbij je gewrichten, zoals handen, knieën en voeten, vaker ontstoken zijn. Maar ook andere delen van het lichaam kunnen aangetast zijn, zoals de huid, het hart en de longen. In Nederland hebben bijna een kwart miljoen mensen reumatoïde artritis. Het komt op alle leeftijden voor. De ziekte komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. De oorzaak van reumatoïde artritis is onbekend. 

De klachten bij reumatoïde artritis

Mensen met reumatoïde artritis kunnen last hebben van de volgende klachten: 

  • Pijn, zwelling en stijfheid in gewrichten, zoals handen, voeten en knie.
  • Je kunt de gewrichten minder goed buigen, strekken of bewegen.
  • De stijfheid is het ergst ’s ochtends bij het opstaan. Of wanneer je na een tijdje stilzitten of liggen weer gaat bewegen.
  • Vermoeidheid.
  • Minder spierkracht.
  • Slechtere conditie. 

Het verschilt van persoon tot persoon of de ziekte erger wordt en hoe snel. Ook kun je de ene periode meer last hebben van klachten dan de andere. Het gebruik van medicijnen zorgt er meestal voor dat de ontsteking in de gewrichten minder wordt. Door roken kan de ziekte juist erger worden. 

Meer informatie lees je op Thuisarts.nl en op reuma.nl. 

De behandeling bij reumatoïde artritis

De reumatoloog behandelt je nadat de diagnose reumatoïde artritis is vastgesteld. Hoe eerder de behandeling begint, hoe beter. Zonder behandeling kunnen gewrichten beschadigen en misvormen. De reumatoloog kan medicijnen voorschrijven tegen de ontstekingen in de gewrichten. Daarnaast kunnen er ook medicijnen voorgeschreven worden tegen de pijn. Daarnaast kun je ook veel zelf doen om minder last te hebben van de ziekte. Als dat onvoldoende resultaat oplevert, dan kan de fysiotherapeut je helpen. Soms zijn de gewrichten zo erg aangetast dat een operatie nodig is. Scheefgegroeide gewrichten worden dan bijvoorbeeld rechtgezet, of er wordt een kunstgewricht geplaatst.  

Wat kan de fysiotherapeut voor je doen?

Je komt bij de fysiotherapeut of oefentherapeut (Cesar/Mensendieck) als: 

  • je vragen hebt over bewegen
  • je door (pijn)klachten minder (goed) kan bewegen
  • zelfstandig bewegen je klachten niet genoeg vermindert 

In het eerste gesprek bespreek je met de therapeut je klachten en welke hulp je nodig hebt. In het lichamelijk onderzoek bekijkt de therapeut welke activiteiten je moeite kosten. De therapeut onderzoekt bijvoorbeeld hoe soepel je gewrichten zijn en test je spierkracht en uithoudingsvermogen. Na het onderzoek bespreek je samen met de therapeut welke mogelijkheden er zijn voor de behandeling. Jullie maken dan een plan om jouw doelen te halen. De therapeut helpt je om op een verantwoorde manier te (blijven) bewegen en het vertrouwen in je lichaam te herstellen. 

Bekijk de video over reumatoïde artritis:

De behandeling bij de fysiotherapeut of oefentherapeut

Wat kun je verwachten van fysiotherapie bij reumatoïde artritis:  

  • Je krijgt voorlichting over reumatoïde artritis en hoe je leefstijl en dagelijkse activiteiten van invloed kunnen zijn op je (pijn)klachten. Soms is informatie en advies over wat je zelf kunt doen voldoende om je doel(en) te behalen.
  • Je oefent activiteiten die passen bij jouw situatie en jouw doelen, bijvoorbeeld om met minder klachten te wandelen, of je werk, hobby of sport te kunnen blijven doen.
  • Ook doe je oefeningen om bijvoorbeeld de stijfheid in de gewrichten tegen te gaan of je spierkracht, stabiliteit en uithoudingsvermogen te verbeteren.
  • Je behaalt het beste resultaat als je thuis oefent en ook na de therapie blijft bewegen. Zo houd je het resultaat langer vast. Soms gebruikt de therapeut (digitale) hulpmiddelen zoals oefenprogramma’s, video’s en informatiefolders om je hierbij te helpen.
  • Als de soepelheid van een gewricht niet genoeg verbetert met alleen oefenen kan de therapeut het gewricht handmatig soepeler maken. De therapeut doet dit een paar keer zodat jij de oefeningen beter kunt uitvoeren.
  • Andere behandelingen zoals massage en tapen helpen onvoldoende bij reumatoïde artritis en raden we hierom af. 

Hoe vaak en hoe lang fysio-/oefentherapie nodig is, verschilt van persoon tot persoon. Dit hangt bijvoorbeeld af van je (pijn)klachten, je leefstijl, je zelfstandigheid, of je ook andere klachten hebt en wat je persoonlijke doelen zijn. Het is belangrijk om hier samen met jouw therapeut goede afspraken over te maken. Indien nodig werkt de therapeut samen met ander zorgverleners zoals de huisarts, diëtist, ergotherapeut, reumatoloog en bedrijfsarts. 

Heb je je doel(en) voor de therapie behaald? Dan is de behandeling klaar. Het kan gebeuren dat de behandeling onvoldoende helpt. De huisarts kan je adviseren welke andere behandelingen er mogelijk zijn. 

Deze informatie komt uit de KNGF-richtlijn reumatoïde artritis. Dit is een leidraad voor de behandeling van fysiotherapie bij deze ziekte. 

Vind direct een fysiotherapeut bij jou in de buurt. 

Kosten

Voor meer informatie over kosten en verzekeringen voor fysiotherapie, zie deze pagina 

Wat kun je zelf doen?

  • Als je reumatoïde artritis hebt, is het extra belangrijk dat je niet rookt, dat je gezond eet en genoeg beweegt.
  • Wanneer je overgewicht hebt, is het belangrijk om af te vallen. Een diëtist of leefstijlcoach kan je hierbij helpen.
  • Door een goede conditie en sterke spieren heb je minder last van pijn, stijfheid en vermoeidheid. Ook ervaar je hierdoor minder problemen bij jouw dagelijkse activiteiten.
  • Bewegen is goed, meer bewegen is beter. Maar hoeveel beweging is nou goed? De Beweegnorm van de Gezondheidsraad is: beweeg 5 keer per week minimaal 30 minuten matig-intensief (bijvoorbeeld flink doorwandelen, fietsen en zwemmen) en doe 2 keer per week oefeningen voor het verbeteren van je spierkracht en balans.
  • Zit je vaak of lang achter elkaar? Door minder te zitten kan je klachten aan gewrichten voorkomen. 

Meer informatie lees je in de patiëntenfolder reumatische artritis

Deze informatie is gemaakt door medewerkers van het KNGF en een gespecialiseerd fysiotherapeut.