In het kort:
- Kaakklachten bestaan in allerlei soorten en maten: pijn in de kaak, knappende of krakende of vastzittende kaakgewrichten en het niet kunnen ontspannen (bijvoorbeeld bij klemmen of knarsen)
- Kaakklachten uiten zich soms ook in hoofdpijn, oorpijn, druk in het oor, pijn boven of achter de oog, kiespijn of gevoelige tanden/kiezen en pijn of druk in de buurt van je slapen
- Kaakklachten worden vaak veroorzaakt door stress, spanning en drukte
- Een (orofaciaal) fysiotherapeut kan helpen om de klachten te verhelpen of te verminderen
Wat kan de (orofaciaal) fysiotherapeut voor je doen?
Bij de behandeling van kaakklachten denk je misschien niet meteen aan een orofaciaal fysiotherapeut, vroeger ook wel kaakfysiotherapeut genoemd. Toch kan deze gespecialiseerde fysiotherapeut er in veel gevallen voor zorgen dat kaakklachten verminderen en zelfs helemaal verdwijnen. De orofaciaal fysiotherapeut onderzoekt en behandelt klachten in het hoofd-, hals- en kaakgebied. Met advies, oefeningen en begeleiding helpt orofaciale fysiotherapie om de kaken meer te ontspannen en de beweeglijkheid ervan te verbeteren.
Wat kun je zelf doen?
Kaakklachten kunnen veel verschillende oorzaken hebben en er zijn ook allerlei verschijningsvormen. Er is dus jammer genoeg geen advies dat op iedereen met kaakklachten van toepassing is. De orofaciaal fysiotherapeut kan je vertellen wat je in jouw geval zelf kunt doen om de klachten te verminderen.
Meer over kaakklachten
Wat zijn kaakklachten?
Kaakklachten worden meestal veroorzaakt door het kaakgewricht of de kauwspieren. Daarnaast bestaan er ook kaakklachten die voor je gevoel misschien helemaal niets te maken hebben met je kaak maar toch veroorzaakt worden door problemen in het kaakgebied. Voorbeelden hiervan zijn: (onverklaarbare) oorklachten/oorpijn, nekklachten, een brokgevoel in de keel, hoofd- of kiespijn. Kaakklachten ontstaan vaak als je de kauwspieren en/of het kaakgewricht (meestal onbewust) teveel onnodig gebruikt en daardoor overbelast. Voorbeelden van deze ‘verkeerde mondgewoonten’ zijn onder andere: klemmen met de kaken, tandenknarsen, nagelbijten, tongpersen, vaak kauwgum kauwen, enzovoorts. Kaakproblemen ontstaan vaak in stressvolle en drukke perioden.
Soorten kaakklachten
De medische benaming voor kaakklachten is Temporo Mandibulaire Dysfunctie (TMD). Dat is een verzamelnaam voor alle stoornissen in het bewegingsapparaat van het kauwstelsel. Ze kunnen invloed hebben de manier waarop je je mond gebruikt, bijvoorbeeld bij eten, drinken, spreken, geeuwen, lachen, et cetera.
De meest voorkomende klachten bij TMD zijn:
- pijn of vermoeidheid van de kauwspieren
- het niet goed kunnen openen van de mond
- pijn in en om het kaakgewricht, wat kan voelen als oorpijn
- knappende of krakende kaakgewrichten
- overgevoelige of pijnlijke tanden en kiezen
- abnormale slijtage van het gebit
- hoofd- en nekpijn
- brokgevoel in de keel
Daarnaast komen we in de praktijk ook klachten tegen bij patiënten met TMD die wetenschappelijk nog niet helemaal goed onderbouwd zijn als kaakklachten. Toch boeken we met orofaciale fysiotherapie vaak wel een positief resultaat.
Denk hierbij aan:
- Druk in de oren zonder dat hiervoor een aanwijsbare oorzaak is op KNO-gebied.
- Tinnitusklachten (oorsuizen): hiervoor zijn verschillende verklaringen zoals gehoorschade, een reactie van het zenuwstelsel en/of een verhoogde spierspanning in het hoofd- en halsgebied
- Hoofdpijnvormen die vanuit de nek en/of de kaak ontstaan, zoals migraine
Behandeling
De behandeling begint met een uitgebreid vraaggesprek met je orofaciaal fysiotherapeut. Ook vindt een lichamelijk onderzoek plaats. De fysiotherapeut beoordeelt de functie van de kaakgewrichten en de kaakspieren en kijkt of je ‘verkeerde mondgewoonten’ hebt. Daarnaast onderzoekt de orofaciaal fysiotherapeut vaak ook je nek en hals en kijkt in je mond. Met advies, oefeningen en begeleiding helpt de orofaciaal fysiotherapeut je bij het ontspannen van de kaak en het afleren van ‘verkeerde mondgewoonten’. De spieren en de gewrichten worden behandeld. Ook krijg je houdingsinstructies, leer je zelfmassage, ontspanningsoefeningen en oefeningen waarmee je beter leert kauwen. Bij sommige behandelingen werkt de orofaciaal fysiotherapeut samen met anderen. Bijvoorbeeld met: de huisarts, de tandarts, de mondhygiënist, de kaakchirurg, de KNO-arts, de neuroloog, de psycholoog of coach, de audioloog en/of de logopedist.
