In het kort:
- Als je dementie hebt, kunnen je hersenen niet goed meer omgaan met informatie
- Dementie veroorzaakt problemen met geheugen, denken, taal én bewegen, waardoor dagelijkse handelingen moeilijk(er) worden. Ook kan je gedrag, stemming en/of persoonlijkheid door dementie veranderen
- De meest voorkomende oorzaak van dementie is de ziekte van Alzheimer
- Je kunt niet genezen van dementie. Wel kunnen medicatie en therapie het ziektebeloop een beetje vertragen en de kwaliteit van leven verbeteren
- Bewegen houdt je fit, houdt het lichaam gezond en kan een positieve invloed hebben op je nachtrust, eetlust en stemming
- De fysiotherapeut en ergotherapeut helpen je om in beweging te blijven en om dagelijkse activiteiten naar tevredenheid en veilig uit te voeren
De klachten bij dementie
Bij dementie heb je, naast problemen met het geheugen en denken, ook moeite met bewegen. Je bewegingen worden namelijk aangestuurd door je hersenen. Je merkt dit bijvoorbeeld aan een hogere spierspanning, trager reageren of langzamer lopen. Onderzoek laat zien dat bewegen erg belangrijk is bij dementie. Regelmatig bewegen kan je ziektebeloop vertragen. Het zorgt voor minder lichamelijke onrust en helpt je langer zelfredzaam te blijven.
Op Thuisarts.nl en dementie.nl vind je meer informatie over dementie. Over paratonia, een bewegingsprobleem bij dementie door een hoge spierspanning, lees je meer op www.paratonia.org.
Bekijk de video over dementie:
De behandeling van dementie
Met je huisarts bespreek je waar je hulp bij nodig hebt. Je komt bij de ergotherapeut of de fysiotherapeut als je moeite hebt met dagelijkse handelingen, met bewegen in het algemeen, of als je het risico loopt om te vallen. Zij helpen je om op een veilige manier te (blijven) bewegen en werken vaak samen in de behandeling van iemand met dementie.
Dementie is niet alleen zwaar voor jou als patiënt. Ook je naasten moeten zich aanpassen aan de nieuwe situatie. Zij moeten leren leven met jouw dementie en omgaan met verlies. Naasten – mantelzorgers en familieleden – worden daarom actief betrokken bij de behandeling. Zorgverleners letten erop dat het voor de (mantel)zorg niet te zwaar wordt.
Wat kan de fysiotherapeut voor je doen?
De fysiotherapeut helpt je om in beweging te blijven. Je oefent dagelijkse activiteiten die jij graag wilt verbeteren. Bijvoorbeeld (trap)lopen, gaan zitten en opstaan, maar ook sport en spel. De fysiotherapeut geeft je ook oefeningen om vallen te voorkomen. De therapie sluit aan bij de activiteiten die jij graag doet. Als het kan, doen de personen met wie je samenwoont met je mee. Zo blijf je met hen verbonden. Verder kan de fysiotherapeut je helpen met oefeningen voor je spierkracht, evenwicht en conditie. Elke vorm van beweging helpt, of je nu sport of kleine bewegingen doet in bed of in de stoel. Hoe meer je oefent en jezelf uitdaagt, hoe meer je kunt bereiken. Naast oefenen heeft de fysiotherapeut ook aandacht voor goede schoenen en het gebruik van een loophulpmiddel.
Deze informatie komt uit de Zorgstandaard Dementie, de leidraad voor goede zorg en ondersteuning bij dementie.
Vind direct een fysiotherapeut bij jou in de buurt.
Wat kan de ergotherapeut voor je doen?
De ergotherapeut helpt je om belangrijke activiteiten naar tevredenheid en veilig uit te voeren. Denk bijvoorbeeld aan jezelf verzorgen, zelfstandig wonen, (vrijwilligers)werk, wat je in je vrije tijd doet en activiteiten in en om het huis. Hierdoor blijf je langer zelfstandig. De ergotherapeut doet ook oefeningen met je. De therapeut kijkt naar een veilige inrichting van het huis en welke hulpmiddelen je kunnen helpen. Samen bedenk je oplossingen voor je problemen.
Kosten
Voor meer informatie over kosten en verzekeringen, zie deze pagina.
Wat kun je zelf doen?
- Als je dementie hebt, is het belangrijk om regelmatig te bewegen. Kies een sport- en/of spelvorm die je leuk vindt om te doen, dan houd je het langer vol. Plezier en ritme zijn belangrijker dan het resultaat.
- Blijf dagelijkse activiteiten zoals aankleden, tandenpoetsen en naar het toilet lopen zo veel mogelijk zelf doen. Ook het doen van huishoudelijke klusjes zorgt ervoor dat je in beweging blijft.
- Probeer nieuwe dingen te doen en leren, dit zorgt ervoor dat je hersenen nieuwe verbindingen blijven aanleggen. Ook met puzzelen en geheugenspelletjes train je je hersenen.
Wat kun je als naaste/mantelzorger doen?
- Probeer de dagen zo veel mogelijk hetzelfde in te delen.
- Geef complimenten. Maak geen opmerkingen over iemands geheugenverlies.
- Neem geen activiteiten over van iemand met dementie om het ‘snel even zelf’ te doen.
- Vervang apparaten met hetzelfde soort apparaat. Of met apparaten met zo min mogelijk knoppen.
- Kijk bij het uitzoeken van dagactiviteiten of van een verpleeghuis of er voldoende ruimte en tijd is om te bewegen.
- Sluit zo veel mogelijk aan bij iemands gewoontes van vroeger.
- Leg spullen klaar om iemand uit te dagen iets te gaan doen.
- Zorg voor een veilige omgeving. Let er bijvoorbeeld op dat er geen spullen en/of vloerkleden op de grond liggen waarover iemand kan struikelen.
Meer informatie lees je in de patiëntenfolder over dementie.
Deze informatie is gemaakt door medewerkers van het KNGF en een gespecialiseerd fysiotherapeut.
