Tijdens hartrevalidatie werk je samen met verschillende mensen uit de zorg aan het herstel van je hartprobleem, bijvoorbeeld na een operatie. Fysiotherapeut Sandra Verhagen vertelt in deze blog wat je met hartrevalidatie kan bereiken.
Sandra werkt op de afdeling cardiologie en cardiothoracale chirurgie van het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein. “Een hartprobleem kan iedereen overkomen. We trainen hier mensen van 25 tot 90 jaar, van sportief tot helemaal niet. En iedereen heeft andere doelen. De één wil weer zo snel mogelijk de eigen sport kunnen doen, denk aan hardlopen of voetballen. De ander wil weer wekelijks op de kleinkinderen passen en tochtjes kunnen maken op de e-bike.”
Sterker worden en omgaan met angst
Een hartrevalidatieprogramma bestaat uit meerdere onderdelen. De fysiotherapeut richt zich vooral op bewegen. Hierdoor word je fitter en sterker. Ook krijg je tips voor een gezonde manier van leven en leer je weer vertrouwen te krijgen in je lichaam. Na een hartoperatie is een kwart van de mensen onzeker en angstig, zegt Sandra. “En dat begrijp ik heel goed: het gaat wel om je hart, de motor van je lijf.“
Sandra benadrukt dat zij en haar collega’s niet van iedereen een topsporter willen maken. “Het gaat ons erom: wat heeft iemand nodig om de eigen activiteiten weer op te pakken, hoe kunnen we iemand als dat nodig is gezonder laten leven en hoe kunnen wij die persoon hier het beste bij helpen?”
Lees meer over fysiotherapie bij hartziekten.
Trainen in een groep
In zes tot twaalf weken probeert het revalidatieteam iemand weer op de rit te krijgen. Er wordt getraind in groepen van zes tot acht personen. Sandra: “Bij de indeling kijken we naar leeftijd, sportverleden, en wat iemand wil en (aan)kan.”
“Het mooie van trainen in groepen is de dynamiek: mensen trekken zich aan elkaar op en moedigen elkaar aan om gezonder te leven. Verder geven we ontspanningstherapie. Wist je dat langzamer ademen helpt tegen stress? En sommigen doen een cursus, bijvoorbeeld in stoppen met roken.”
Zorg mijden
Er zijn ook mensen die niet meedoen aan het hartrevalidatieprogramma. Sandra: “Dit gaat bij ons gelukkig om een kleine groep. Sommigen laten weten dat ze geen tijd hebben, bijvoorbeeld omdat ze mantelzorger zijn. En soms zijn vervoer naar het ziekenhuis of parkeerkosten het probleem.”
Ook mensen met meerdere (chronische) aandoeningen, zoals COPD, diabetes of etalagebenen, vinden het vaak lastig om te komen. Net als mensen die in de risicogroep vallen doordat ze roken of overgewicht hebben. “En dat is jammer, want juist bij deze groepen kunnen we veel positiefs doen voor hun gezondheid.” Mensen met een migratieachtergrond ziet Sandra ook minder vaak, bijvoorbeeld omdat zij de Nederlandse taal (nog) niet spreken of andere ideeën of gewoonten hebben rondom gezondheid.
Thuis herstellen
Met telerevalidatie kan je thuis werken aan je herstel. Je houdt op afstand, bijvoorbeeld via de telefoon of e-mail, contact met je zorgverlener. “Een simpele stappenteller op een mobiele telefoon is soms al genoeg. Je kunt samen een beweegdoel instellen. De resultaten kunnen jullie ook op afstand bespreken.”
“De meeste smartwatches kunnen vrij precies bloeddruk en hartslag meten. Zie je veranderingen, krijg je een melding en kun je op tijd aan de bel trekken. Dit geeft veel mensen een veilig gevoel.”
