Een achillespeesruptuur is een plotselinge blessure waarbij de achillespees scheurt. Dit gebeurt vaak tijdens het sporten, maar het kan je ook in het dagelijks leven overkomen. Fysiotherapeut Mathijs van Ark vertelt over de behandeling van een achillespeesruptuur.
Fotografie: Martine Sprangers
Elk jaar krijgen 32 op de 100.000 mensen een achillespeesruptuur. Dit aantal is de afgelopen jaren gestegen, vooral bij mensen boven de 50 jaar. Mannen krijgen vaker een achillespeesruptuur dan vrouwen. De kwaliteit van de pezen gaat bij het ouder worden achteruit, zegt Mathijs. ‘Mensen blijven tegenwoordig langer fysiek actief. Ze nemen alleen niet altijd de tijd om goed voor hun lichaam en pezen te zorgen. In het weekend sporten ze heel intensief, doordeweeks (te) weinig. Dit vergroot de kans op blessures, zoals een achillespeesruptuur.’
Een scheur ontstaat vaak bij een plotselinge en krachtige beweging, waarbij de pees wordt uitgerekt. Mathijs: ‘Je voelt iets knappen, alsof iemand je van achteren schopt. Je kunt dan niet meer goed op je tenen gaan staan en lopen gaat nauwelijks of niet meer.’ Soms komt het door verzwakte pezen, bijvoorbeeld door medicijngebruik.
Lees meer over fysiotherapie bij een achillespeesruptuur.
Opereren of niet?
Lange tijd waren niet alle zorgverleners het eens over de beste behandeling van een achillespeesruptuur. Uit nieuw onderzoek blijkt dat het functionele herstel na een operatieve en conservatieve behandeling* gelijk is. Mathijs: ‘De kans op een nieuwe scheur is wel kleiner na een operatie dan bij een conservatieve behandeling, maar een operatie kan leiden tot een infectie, en dat maakt het probleem alleen maar groter. Het is belangrijk dat de zorgverlener goed uitlegt dat er, wat betreft herstel, geen groot verschil is tussen wel of geen operatieve behandeling. Die keuze hangt af van persoonlijke kenmerken. In de meeste gevallen wordt gekozen voor een niet-operatieve behandeling.’
Rol van de fysiotherapeut
De fysiotherapeutische behandeling is na beide typen behandelingen ongeveer hetzelfde, vertelt Mathijs. ‘De eerste zes tot acht weken draagt iemand een brace of gips. Dan is fysiotherapie maar beperkt nodig. Maar het been weer belasten, zelfs met een brace of gips, kan vaak al na één of twee weken. Door te bewegen, kan een deel van het spierverlies mogelijk worden voorkomen.’
Je kunt naar een gewone fysiotherapeut of een gespecialiseerde fysiotherapeut, zoals een sportfysiotherapeut, gaan. Dat is afhankelijk van je hulpvraag en doel(en).
Vind de juiste fysiotherapeut bij jou in de buurt.
Herstel
Na zes tot acht weken een brace of gips bij een achillespeesruptuur is de kuitspier zwakker. De fysiotherapeut helpt met het opbouwen van kracht en functie. Mathijs: ‘Hiervoor hoef ik iemand niet twee keer per week te zien. De patiënt moet veel zelf thuis doen, en de fysiotherapeut kan goed begeleiden door de patiënt met wat grotere tussenpozen te zien.’
Wanneer kan iemand weer sporten? Mathijs: ‘Uit onderzoek blijkt dat je na ongeveer een half jaar weer kunt beginnen. Maar dit hangt af van het type sport dat je doet en vaak kun je dan nog geen wedstrijden spelen. Ook haal je niet altijd meer je oude niveau. Dat komt vaak door de (lichte) verlenging van de achillespees, iets wat je vaak ziet na een ruptuur. Hierdoor werkt de kuitspier helaas iets minder goed.’
*Een conservatieve behandeling betekent dat een patiënt niet wordt geopereerd/geen ingreep ondergaat.
Over Mathijs van Ark
Naast fysiotherapeut is Mathijs van Ark bewegingswetenschapper, onderzoeker en docent van de opleiding Fysiotherapie aan de Hanzehogeschool Groningen. Hij werkt op het Peescentrum, onderdeel van het Expertisecentrum Fysiotherapie Groningen. Mathijs is gepromoveerd op peesblessures, in het bijzonder de jumper’s knee. In de praktijk begeleidt hij vooral mensen met peesblessures van de onderste extremiteit.
