Wanneer je last hebt van langdurende of telkens terugkerende lichamelijke klachten, kan fysiotherapie uitkomst bieden. Wanneer je door deze lichamelijke klachten ook vermoeidheid, stress en spanning ervaart, kun je terecht bij een psychosomatisch fysiotherapeut. Die kan achterhalen waar je klacht vandaan komt en kijkt samen met jou naar wat kan helpen om je lichamelijk en geestelijk beter te voelen.
Thirza Douglas is sinds 2005 psychosomatisch therapeut en sinds 2019 voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie volgens Psychosomatiek (NFP). Haar ouders en zus zijn ook fysiotherapeuten en samen runnen ze een familiepraktijk. Toen Thirza nog algemeen fysiotherapeut was, merkte ze dat ze veel van haar patiënten doorverwees naar haar moeder, die psychosomatisch fysiotherapeut was. “Ik zag veel terugkerende klachten”, legt Thirza uit. “Mensen die ik behandeld had en later terugkwamen met dezelfde klacht. Zij hadden vaak een verhaal achter die klacht. Dus ik besloot om in plaats van ze te blijven doorsturen, zelf een opleiding tot psychosomatisch fysiotherapeut te doen.”
Psychosomatische fysiotherapie
Alle fysiotherapeuten worden opgeleid om te werken volgens het biopsychosociaal model. Wat inhoudt dat er aandacht is voor de relatie tussen biomedische, psychologische en sociale factoren. Een psychosomatisch fysiotherapeut is gespecialiseerd in het kijken naar de relatie tussen je lichamelijke klachten en de psychische oorsprong daarachter. Dus niet alleen naar wat je door je klachten niet meer kunt, maar ook naar de gedachten die je erover hebt, de emoties die het met zich meebrengt en het gedrag dat je vertoont om de klacht te verminderen of juist te vermijden. Thirza: “‘Psychosomatisch’ zegt iets over je psyche en je soma – dat is je lijf. Psychosomatische fysiotherapeuten zijn extra geschoold in de grondbeginselen van de psychologische interventies en gespecialiseerd in het aanbieden van handvatten om de patiënt anders te laten kijken, denken en emoties te reguleren. Bij hardnekkige klachten moedigen we het inschakelen van een psycholoog ook aan.”
Psychosomatische klachten
Psychosomatische klachten zijn klachten die samenhangen met spanning of stress waarvoor geen directe, lichamelijke oorzaak gevonden kan worden. Zoals vermoeidheid, (onbegrepen) pijnklachten, duizeligheid en hoofdpijn, maar ook spier- en gewrichtspijn, benauwdheid, hartkloppingen of druk op de borst. “Als je met zulke klachten bij mij komt, breng ik tijdens een intake eerst de hele omgeving rond jouw verhaal in beeld. Ik wil dus weten hoe je omgaat met je klacht, welke gevolgen het voor je heeft en ook welke dingen er spelen in je leven. En dan gaan we samen kijken naar wat je kan helpen. Soms zijn het oefeningen, soms bewegingsadviezen of juist rustadviezen. Maar een advies over hoe je je dagelijks leven iets anders in kunt richten kan ook. We behandelen ook mensen met trauma’s, juist dan is het fijn als er een psycholoog is ingeschakeld, want wij behandelen niet per se het trauma als probleem, maar de lichamelijke gevolgen van het trauma. ”
Naar een psychosomatische fysiotherapeut
Als je verzekerd bent voor fysiotherapie, kun je ook gebruik maken van psychosomatische fysiotherapie. “Als fysiotherapeut zijn wij heel laagdrempelig,” aldus Thirza, “je kunt bij ons terecht zonder verwijzing van een huisarts. Met name jongeren en adolescenten ervaren steeds meer mentale druk, met spannings- en vermoeidheidsklachten tot gevolg. Een psychosomatische fysiotherapeut kan hierbij helpen, bijvoorbeeld door het vergroten van je veerkracht. Psychosomatische fysiotherapie kan zo de druk op de GGZ een stuk verminderen. Weet dus dat je met dergelijke klachten ook bij ons terecht kunt.”