Heb je ernstige knieartrose en ben je nog relatief jong? Dan is een knieprothese niet altijd de beste keuze. Er is een innovatief alternatief: kniedistractie. Deze behandeling kan de operatie uitstellen en je kwaliteit van leven verbeteren.
Waarom is een knieprothese niet altijd het antwoord?
Een knieprothese slijt na verloop van tijd. Dit betekent dat vooral jongere patiënten vaak een tweede operatie nodig hebben. Van de mensen die vóór hun zestigste een knieprothese krijgen, heeft ongeveer één op de drie later een heringreep nodig. Een tweede operatie is technisch lastiger en geeft minder voorspelbare resultaten.
Daarom zoeken zorgverleners naar alternatieven. Fysiotherapeut en knie-experts Tom Ehlen ontwikkelde samen met Preservation Clinic Maastricht UMC+ en de Knie Mobility Clinic UMC Utrecht een bewezen effectief revalidatieprotocol. Voor jongere mensen met ernstige knieartrose is kniedistractie een waardevolle tussenstap.
Hoe werkt kniedistractie?
Bij kniedistractie plaatst de chirurg acht pennen in je boven- en onderbeen. Aan deze pennen zit links en rechts van de knie een speciaal frame vast. Dit frame wordt twee tot drie dagen lang handmatig uitgedraaid. Zo ontstaat er een afstand van vijf millimeter tussen de gewrichtsoppervlakken.
De artrose veroorzaakt dat je gewricht ‘in elkaar is gezakt’. Door de distractie brengt de chirurg het terug naar de oorspronkelijke positie. De druk op het gewricht neemt af en het kraakbeen kan herstellen. Onderzoek toont aan dat deze behandeling pijn vermindert en functie verbetert. De voordelen kunnen tot wel tien jaar aanhouden.
Het revalidatietraject bij de fysiotherapeut
Na zes weken wordt het frame operatief verwijderd. De knie is dan stijf en moet tijdens de operatie minstens tot negentig graden doorgezet worden. Daarna begint het echte werk: het revalidatietraject.
De fysiotherapeut helpt je stap voor stap de beweging terug te krijgen. Het doel is een kniebuiging van minimaal 120 graden bereiken – dit is nodig om bijvoorbeeld weer te fietsen. Dit duurt ongeveer acht tot zestien weken. Je mag volledig belasten, maar begint met krukken en een goede looptechniek.
Na dit traject volgt de return-to-work-fase. Voor mensen in goede gezondheid duurt het totale herstel vier maanden. Voor anderen kan dit negen maanden zijn.
Vind een fysiotherapeut bij jou in de buurt.
De ervaring van een patiënte
Een zestigjarige vrouw onderging kniedistractie aan beide knieën: eerst rechts in 2020, daarna links in 2022. Ze liep al jaren met artrose: al als tiener verdraaide ze haar linkerknie twee keer bij het sporten. Hoewel ze daarna lang kon trainen, verslechterde de toestand ernstig.
Rond haar veertigste zakten haar knieën in. Ze kreeg last van zwelling en O-benen. Een eerste kliniek adviseerde meteen een prothese, maar in het Maastricht UMC+ durfden ze een ander traject aan: een corrigerende operatie. Dit gaf haar twintig jaar extra tijd voordat kniedistractie mogelijk werd.
Het traject was zwaar, geeft ze toe. Zes weken met het frame was pittig, vooral het dagelijks schoonmaken van de wonden. Ze kreeg zelfs een infectie rond de pennen, maar met antibiotica was dat snel opgelost. Het duurde zes maanden (rechterknie) tot zeven maanden (linkerknie) voordat ze volledig hersteld was. “Maar het was voor mij absoluut de moeite waard,” zegt ze. “Ik loop nu veel makkelijker.” Ze heeft geen last meer van instabiliteit, zwelling of pijn. Ze kan fietsen, sport twee tot drie keer per week en kan traplopen. Afgelopen winter ging ze zelfs op wintersport en kon ze elke dag langlaufen.
Wat zijn de voordelen van kniedistractie?
Kniedistractie is niet per se beter dan een prothese, maar scoort zeker niet slechter. De voordelen zijn duidelijk:
- verminderde pijn en beter functioneren
- uitstelling van een prothese met al haar risico’s
- het behoud van je eigen kniegewricht, zolang als mogelijk
- betere kwaliteit van leven.
Voor wie is kniedistractie geschikt?
Kniedistractie past in een stappenschema voor knieartrose. Eerst probeer je conservatieve behandelingen: oefentherapie, educatie, gewichtsverlies (bij overgewicht) en medicatie. Als dit niet helpt, kunnen injecties volgen. Kniedistractie is de stap tussen het conservatieve traject en een prothese.
Deze behandeling is vooral interessant voor mensen onder de 65 jaar met ernstige knieartrose. Het is een alternatief als conservatieve behandelingen niet meer helpen en je nog te jong bent voor een prothese.
Belangrijk om te weten
Ook bij kniedistractie kunnen complicaties optreden. De meest voorkomende complicatie is een infectie rond de pennen. Dit gebeurt bij ongeveer 32 procent van de patiënten. Gelukkig is dit percentage veel lager dan vroeger.
Samenvatting
Kniedistractie is een innovatief alternatief voor jongere patiënten met ernstige knieartrose. Het kan een prothese jaren uitstellen en helpt veel mensen hun normale activiteiten weer op te pakken. Het revalidatietraject vraagt om geduld en inzet, maar voor velen loont het zich ruimschoots.
Dit vind je mogelijk ook interessant:
Fotografie: Enrique Meesters
