Chronische aandoening: met fysiotherapie van je klachten af

Joost Magermans is al ruim 30 jaar fysiotherapeut. Vanuit zijn praktijk in Oostvoorne biedt hij naast algemene fysiotherapie ook manuele therapie en hydrotherapie aan en ziet hij veel mensen met een chronische aandoening in zijn praktijk.

Oostvoorne ligt in een vergrijsde gemeente. Joost ziet dan ook voornamelijk 60+ers in zijn praktijk. “Waaronder veel mensen met een chronische aandoening. De kans dat je een chronische aandoening hebt wanneer je de 60 gepasseerd bent is heel erg groot. Zo’n 80 tot 90% van wat er langskomt in onze praktijk valt dan ook in die categorie. Ook al liggen die aantallen en percentages landelijk erg hoog, wij zijn daarin wel een uitzondering.”

“We kijken natuurlijk naar vormen van beweging, maar vaak is het ook een mentale zaak”

Vanwege die unieke setting behandelen Joost en zijn collega’s al jaren mensen met chronische klachten. “Daarbij moet je denken aan mensen met COPD, artrose of diabetes type 2. Over het algemeen gaan we met hen relatief korte trajecten aan. We kijken natuurlijk naar allerlei vormen van beweging, maar vaak is het ook een mentale zaak. Dat we onze patiënten leren om beter met hun aandoening om te kunnen gaan,” vertelt hij. Maar naast die fysieke en mentale ondersteuning zijn ze ook een belangrijk informatiepunt voor veel patiënten. “Omdat wij als fysiotherapeuten veel, langdurig en laagdrempelig contact hebben, krijgen wij veel vragen over chronische aandoeningen. Over de angst om te bewegen tijdens een hartrevalidatie, bijvoorbeeld. Met zulke vragen kunnen ze altijd bij ons terecht. In de meeste gevallen werken we met een multidisciplinair team, zodat we hun vragen vanuit alle specialismen kunnen beantwoorden.”

“Over chronische aandoeningen die te verhelpen zijn is veel onwetendheid”

Hij gaat verder: “Over chronische aandoeningen die te verhelpen zijn, is veel onwetendheid. Chronisch wil alleen zeggen dat je langer dan drie maanden klachten hebt van de aandoening. En ook daar zit ook nog onderscheid in. Van diabetes type 2 kun je genezen of in remissie geraken. Maar bij ernstige COPD is er sprake van longschade. Daar ga je niet van herstellen, maar we kunnen wel helpen de klachten te verminderen en leren ermee om te gaan. Dat is belangrijke informatie die wij mee kunnen geven. Vaak zijn die mensen wel onder behandeling bij het ziekenhuis en daar worden ze goed voorgelicht. Maar net zo vaak is daar geen tijd voor in het ziekenhuis. Wij zien hen vaker en kunnen daardoor makkelijker inspelen op hun vragen en kunnen makkelijker dingen uitleggen, ook als het gaat over gezond beweeggedrag in het algemeen.”

Belastbaarheid

Toch staat het fysieke gedeelte van de behandeling nog altijd voorop: “De gouden standaard voor revalidatie is beweging op maat. Het is daarbij uiterst belangrijk dat we kijken wat de belastbaarheid van de patiënt is. Goed kijken naar wat het probleemgebied is en wat je daar aan belasting op kunt zetten. Maar naast beweging kijken we ook naar de houding of het voedingspatroon van mensen, als daar een oorzaak van de klacht in ligt.”

Van de medicatie af

“Mensen met een chronische aandoening bewegen vaak te weinig. Die weten niet dat dat een directe invloed heeft op deze aandoeningen. Als je dat dan uitlegt, geeft dat motivatie. De kunst van de fysiotherapeut als coach is om te faciliteren dat hun verandering in gedrag ook plaats gaat vinden. Zo is Diabetes type 2 te verhelpen in een vroeg stadium als je de juiste behandeling aangaat en kun je van de medicatie af. Ook klachten van artrose en andere aandoeningen kunnen flink verminderen door gewoon gezond te bewegen. Dat is toch mooi als je dat voor elkaar kunt krijgen!?”