“Het omgaan met de pijn viel mij zwaar”

20 februari 2025
- Vera van Hooff

Carlijn (45) heeft al jarenlang chronische bekkenpijn, veroorzaakt door diverse operaties. Met hulp van Petra, bekkenfysiotherapeut bij Fysioteam Voorburg leert ze haar bekkenbodemspieren te versterken en omgaan met pijn. Carlijn: “In de afgelopen 18 jaar heeft Petra mij meerdere keren behandeld voor pijn veroorzaakt door littekenweefsel, verklevingen en spierspanning.”

In haar kindertijd heeft Carlijn veel last van haar darmen. Via de huisarts krijgt zij daar medicijnen voor. Maar achteraf gezien had bekkenfysiotherapie haar ook daarbij kunnen helpen. Als bekkenbodemspieren niet goed werken, kan dit pijn veroorzaken in de onderbuik, de bekkenbodem, het stuitje of het schaambeen. Ook kan je last krijgen van lage rug- en bekkenpijn.

Doorverwijzing naar bekkenfysiotherapie na operatie

Carlijn wordt na jaren van klachten in 2006 doorverwezen naar het ziekenhuis. “Mijn dikke darm werd verwijderd. De chirurg heeft een stoma op de dunne darm aangelegd. Hij verwees mij, na de operatie, door naar de fysiotherapeut. Ik wist niet wat ik van de behandeling moest verwachten. Maar ik had snel vertrouwen in Petra. Ze legde mij uit hoe mijn bekkengebied werkt. En ze leerde mij voorzichtig voelen en signaleren van mijn pijn. Ook zorgde ze ervoor dat ik er zelf goed over kon praten, zonder schaamte. Stap voor stap kreeg ik controle over de spieren in mijn bekkenbodem.”

Onderzoek en behandeling bij bekkenklachten

Petra vertelt over die periode: “Carlijn kwam 18 jaar geleden bij mij toen ze al jarenlang darmklachten had. Ik zag een jonge meid met hevige klachten. Ze stond open om alles van mij te leren over haar lijf.  Ik leerde haar hoe ze zich bewust werd van haar bekkengebied met uitleg, ademhalings- en ontspanningsoefeningen en leefstijladviezen. Als bekkenfysiotherapeut kan ik daarbij ook gebruik maken van echografie*, inwendig palpatie* en EMG*. Hierbij gaan onderzoek en behandeling vloeiend in elkaar over. Ze leerde hoe ze met oefeningen en een TENSapparaat* (*zie uitleg begrippen) thuis haar pijnklachten kon verlichten. Ook gaf ik oefeningen mee naar huis. Ze gaf aan dat ze zelf iedere dag bewust bezig is om haar poepgat te ontspannen wanneer het nodig is. Ze moet bijvoorbeeld aanspannen wanneer ze beweegt, maar juist ontspannen wanneer ze in bed ligt om te kunnen slapen.”

Bekkenfysiotherapie bij chronische pijn

De bekkenfysiotherapeut is er voor mannen, vrouwen en kinderen die problemen hebben in het gebied van het bekken, de lage rug, buik en bekkenbodem. De bekkenfysiotherapeut helpt bij het leren herkennen, trainen en ontspannen van de spieren rondom het bekken. Daarbij wordt soms gebruikgemaakt van speciale apparatuur. Die apparatuur meet de activiteit van de bekkenbodemspieren, zodat je kunt zien wat je (niet) doet. Carlijn vertelt hoe Petra haar heeft geholpen: “Omdat Petra mij heeft geleerd goed te voelen en aan te geven wat er gebeurt in mijn lijf, kan zij doelgericht handelen en behandelen. Zoeken naar mogelijkheden om te bewegen heeft mij op de been gehouden. Zo lukt zittend fietsen niet meer, maar met mijn lopende band fiets verleg ik letterlijk mijn grenzen weer.”

Bekkenfysiotherapie na operatie

In 2011, wanneer Carlijn 30 is, blijkt ze bij haar eerste uitstrijkje pap3B met CinIII te hebben. De gynaecoloog wil een spiraaltje plaatsen om de foute cellen weg te halen. Haar baarmoeder en rectumstomp worden geperforeerd bij het plaatsen. En de perforatie zorgt voor grote ontstekingen. “Een jaar later moest ik een totale rectum amputatie ondergaan. Door de operatie kreeg ik pijn aan de zenuw in mijn bekken (nervus pudendus pijn). Ik vergelijk het met ‘kiespijn aan mijn kont’. Daarna was het moeilijk om de juiste pijnmedicatie en ingrepen te vinden. Omgaan met de grillige pijn viel me zwaar. Petra heeft mij toen ook geholpen om te leren omgaan met de pijn. Ik kwam niet bij haar met al mijn ellende, maar ze had wel een luisterend oor, vertelt Carlijn.”

Het belang van de manueel therapeut bij zenuwpijn

Carlijn heeft chronisch pijn in haar bekkengebied. Hier heeft ze mee moeten leren leven. En ze zoekt hulp wanneer het nodig is. Petra vertelt dat Carlijn de afgelopen jaren een aantal keer met een duidelijke hulpvraag bij haar is geweest. “De laatste keer om de pijn rondom haar neurinoom te verzachten. Dat noemen we ook wel chronische zenuwpijn. Er is zoveel gebeurd in haar bekkengebied dat ik uiterst voorzichtig ben met inwendige technieken om niet te overprikkelen.”

Een manier om dit te behandelen is om in en rondom de vagina te masseren. “De behandeling (inwendige triggerpoint massage, red.) voor deze specifieke klacht heeft helaas maar beperkt effect gehad. We hebben in goed overleg de behandeling bij mij afgesloten. Ik heb haar doorverwezen naar mijn collega manueel therapeut binnen de praktijk. Deze collega kan op een andere manier helpen dan ik als fysiotherapeut. Ze helpt haar nu met de spieren aan de buitenkant te trainen,” aldus Petra. Zo werken fysiotherapeut en manueel therapeut samen aan de kwaliteit van leven van Carlijn.

Veiligheid en vertrouwen in de behandelkamer

Er rust nog een taboe op klachten rondom het bekkengebied, terwijl het de normaalste zaak van de wereld moet zijn. Carlijn: “Ik wil patiënten die naar de bekkenfysiotherapeut gaan meegeven dat op zoek gaan naar veiligheid en vertrouwen in de behandelrelatie heel belangrijk is. Petra vult haar aan: “Het taboe op klachten moet eens weg. Door erover te praten gebeurt dit breder dan alleen in de behandelkamer. Ik vind het heel belangrijk dat er vertrouwen is, maar de patiënt moet zich niet afhankelijk van mij gaan voelen. Gelukkig is dit bij Carlijn niet het geval.”

Positieve instelling van Carlijn

De invloed die klachten heeft op het leven van Carlijn zijn groot. Carlijn: “Het moeten loslaten van mijn kinderwens en betaalde baan voelde als levend rouwen. Maar ik haalde veel energie uit mijn vrijwilligerswerk en liefde bij mijn neefjes, nichtjes en stiefkinderen.” Petra benadrukt dat de houding van Carlijn bewonderenswaardig is: “Ze heeft heel veel bereikt door haar vrolijke en positieve instelling. Zo heeft ze pas nog een klimparcours gedaan. Dat ze daarna 3 dagen op bed moest liggen door de pijn had ze ervoor over. Dat is typisch Carlijn.”

Fotografie: Thierry Schut

Uitleg begrippen

Dit vind je misschien ook interessant: 

Tekst door Vera van Hooff